Η έρευνα, που πραγματοποιήθηκε με την χρηματοδότηση του
Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, περιλαμβάνει τα εξής:
Καταγραφή όλων των παραστάσεων στις οποίες έπαιξε ή σκηνοθέτησε ο
Γιώργος Λαζάνης από το 1954 έως το 2004.
Αποσπάσματα από κριτικές των παραπάνω παραστάσεων. Στους κριτικούς
συμπεριλαμβάνονται σημαντικά ονόματα όπως ο Άγγελος Τερζάκης, ο Μάριος
Πλωρίτης, ο Μ. Καραγάτσης κ.α.
Κείμενα του Γιώργου Λαζάνη και το Θέατρο Τέχνης (μεταξύ των οποίων κι από
τη σπάνια έκδοση Θέατρο Τέχνης 1942-1959, που έχει εξαντληθεί), τον Κάρολο
Κουν, τον Γιάννη Τσαρούχη κ.α.
Ανέκδοτα κείμενα σημαντικών προσωπικοτήτων για τον Γιώργο Λαζάνη όπως ο
Διονύσης Φωτόπουλος, ο Πέτρος Μάρκαρης, η Ελένη Βαροπούλου, ο Κυριάκος
Κατζουράκης, ο Κωστής Σκαλιόρας, ο Χρήστος Λεοντής, ο Φαίδων
Πατρικαλλάκης, η Κάτια Γέρου, η Κάτια Δανδουλάκη, ο Αντώνης Αντύπας κ.α.
Καταγραφή και δημιουργία αρχείου με τηλεοπτικές εκπομπές/αναμεταδόσεις
παραστάσεων στις οποίες συμμετείχε ο Γιώργος Λαζάνης.
Θεατρολογική ανάλυση για την πορεία του Γιώργου Λαζάνη ως ηθοποιού,
σκηνοθέτη και δασκάλου, ειδικά στην μετά τον Κουν εποχή, την οποία θα
συγγράψει η καθηγήτρια του Ε.Κ.Π.Α κυρία Ευανθία Στιβανάκη – αναμένουμε
να τη λάβουμε εντός του επόμενου διαστήματος.
Φωτογραφικό υλικό
Στόχος της έρευνας είναι η ολοκληρωμένη καταγραφή του έργου του Γιώργου
Λαζάνη, το οποίο ταυτίζεται με την ιστορία του Θεάτρου Τέχνης και η κάλυψη του
κενού στην καταγραφή της ιστορίας του Θεάτρου Τέχνης μετά το θάνατο του
Καρόλου Κουν (1987).
Όλο το παραπάνω υλικό αφορά σε μία μεγάλη μερίδα του κοινού δλδ σε φίλους
του θεάτρου, φοιτητές δραματικών σχολών, φοιτητές θεατρικών σπουδών,
θεατρολόγους, ερευνητές, ιστορικούς, ηθοποιούς αλλά και όσους απλά θέλουν να
εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους ερχόμενοι σε επαφή με την ιστορία του ελληνικού
θεάτρου.
Ποιος ήταν ο Γιώργος Λαζάνης
Ο Γιώργος Λαζάνης (1926-2006) υπήρξε ένα από τους σημαντικότερους ηθοποιούς
και σκηνοθέτες της Ελλάδας. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1926. Από το 1951 έως το
1954 φοίτησε στη Δραματική Σχολή που ίδρυσε ο Κάρολος Κουν το 1942. Από το
1954 έπαιξε σε όλα σχεδόν τα έργα που σκηνοθέτησε στο Θέατρο Τέχνης ο Κάρολος
Κουν. Συνολικά ερμήνευσε πάνω από 100 ρόλους του διεθνούς και ελληνικού
ρεπερτορίου. Από το 1967 μέχρι το θάνατό του το 2006, σκηνοθέτησε
περισσότερα από 40 έργα στο Θέατρο Τέχνης. Το 1959 ανέλαβε τη διεύθυνση της
Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης, στην οποία δίδασκε το μάθημα της
Υποκριτικής έως το 2004. Έγραψε το θεατρικό έργο «Λευκή Απεργία», το οποίο
παρουσιάστηκε στο Θέατρο Τέχνης (Φρυνίχου) το 1986. Μετά τον θάνατο του
Καρόλου Κουν το 1987 ανέλαβε Διευθύνων Σύμβουλος και Καλλιτεχνικός Διευθυντής
της Ελληνικής Εταιρείας Θεάτρου (δ.τ. Θέατρο Τέχνης).
Ο πρώτος ρόλος ήταν 1954 ως μαθητής του Κουν, στην ιστορική εναρκτήρια
παράσταση του Υπογείου, με το έργο του Θ. Ουάιλντερ «Η μικρή μας πόλη»
κρατώντας ένα μικρό ρόλο – του Γαλατά. Ακολουθεί μακρά σειρά πρωταγωνιστικών
ρόλων: «Επτά επί Θήβας», που κρατά τον ρόλο του Ετεοκλή, στους ιστορικούς
αισχυλικούς «Πέρσες», στον «Προμηθέα δεσμώτη», που κρατά τον ομώνυμο ρόλο,
στον «Οιδίποδα τύραννο», που ο Λαζάνης είναι ο Οιδίπους και στον «Φιλοκτήτη».
Συνεχίζει ως πρωταγωνιστής σε μια σειρά αριστοφανικών κωμωδιών: «Πλούτος»,
«Αχαρνής», «Ειρήνη», «Ορνιθες», «Νεφέλες». Στους αριστοφανικούς ρόλους
(αξιομνημόνευτος υπήρξε στους «Αχαρνής»), ο Γιώργος Λαζάνης είχε την ευκαιρία
να καλλιεργήσει το προσωπικό του καλλιτεχνικό ιδίωμα και να αναδείξει τον πηγαίο
και άμεσο ρεαλισμό του. Πρωταγωνίστησε στη σαιξπηρική «Δωδέκατη νύχτα», στο
«Όνειρο θερινής νυκτός», στον «Ριχάρδος Γ’» του Σαίξπηρ (υποδύεται τον Ριχάρδο)
και σε έργα των Πιραντέλο, Τσέχοφ, Λόρκα, Τένεσι Ουίλιαμς, Μπρεχτ, Ο’ Νιλ, Μίλερ,
Ιονέσκο, Αλμπι, Ανούιγ, Μπέκετ, Γκομπρόβιτς, Στρίντμπεργκ, Σεβαστίκογλου,
Καμπανέλλη. Όλη την ξένη και ελληνική θεατρική πρωτοπορία της εποχής, που
έβλεπαν το φως της σκηνής για πρώτη φορά στη χώρα μας από τον Κουν. Από τα
μέσα της δεκαετίας του ’60, ο Κουν του αναθέτει σκηνοθεσίες. Πρώτη του
παράσταση, «Το καλοκαίρι» του Βενγκαρντέν. Σκηνοθέτησε Γκολντόνι, Γκόρκι,
Γκομπρόβιτς, Σαίξπηρ, Στρίντμπεργκ, Ιονέσκο, Ρουτζάντε, Πιραντέλο,Τσέχοφ αλλά και Σκούρτη,
Μουρσελά, Αρμένη καθώς και το μοναδικό, δικό του, αυτοβιογραφικό έργο «Λευκή απεργία».
Μετά το θάνατο του Κουν το 1987, το Θέατρο Τέχνης συνέχισε το ρεπερτόριό του
πάνω στις ενότητες που είχε καθορίσει ο Κάρολος Κουν. Σύγχρονο ελληνικό έργο,
διεθνής πρωτοπορία, κλασικό έργο και έρευνα αρχαίου δράματος.
Ο Γιώργος Λαζάνης υπήρξε κι ένα από τους σημαντικότερους δασκάλους του
θεάτρου. Από την Σχολή του Θεάτρου Τέχνης, που λειτούργησε υπό τη διεύθυνσή
του, αποφοίτησαν μερικοί από τους σημαντικότερους Έλληνες ηθοποιούς.
Συμμετέχοντες στην έρευνα
Κωστής Καπελώνης, ηθοποιός-σκηνοθέτης, μέλος Δ.Σ. του Θεάτρου Τέχνης
Επιβλέπων-παραχώρηση αρχειακού υλικού
Μαρία Ξανθοπουλίδου, θεατρολόγος
Έρευνα, ψηφιοποίηση υλικού
Ανζελίκα Καψαμπέλη, οργάνωση-επικοινωνία παραστάσεων
Οργάνωση/συντονισμός έρευνας, ψηφιοποίηση υλικού
Ιουλία Σταμούλη, θεατρολόγος
Έρευνα αρχειακoύ υλικού
Στην έρευνα επίσης συμμετείχε ο σκηνοθέτης Μανώλης Δούνιας και η
Αναστασία Καβαλλάρη, υπεύθυνη παραγωγή